جرائم علیه محیط زیست

جرائم علیه محیط زیست

محسن افتخاری کارشناس ارشد حقوق جزا و جرم شناسی

 

چکیده: امروزه تخریب محیط زیست مستقیما بر روند اقتصادی کشورهای جهان تاثیر گذار است.فرسایش خاک .نازک شدن لایه ازن .آلودگی هوا .افزایش تعداد سیلابهای خطرناک به علت نابودی جنگلهاوتغییرآب وهوا همگی تاثیر سویی برزندگی انسانهاباقی می گذارند.چراگاههاواقیانوسها تاسرحدامکان مورد بهره برداری قرار گرفته اند وپیوسته از باروری آنها کاسته شده است.در این مقاله بر آن هستیم که جرائم زیست محیطی رااز منظر حقوق داخلی مورد بررسی قرار دهیم.

ادامه نوشته

مباني فقهي حقوق محيط زيست

پژوهشنامه حقوق اسلامي بهار و تابستان 1391; 13(1 (پياپي 35)):189-206.

مباني فقهي حقوق محيط زيست

فهيمي عزيزاله,عرب زاده علي

حقوق محيط زيست - در معناي مصطلح امروزين آن - محصول بحران هاي زيست محيطي بعد از جنگ جهاني دوم و همچنين جريانات منتقد مدرنيته مي باشد. واکنش حقوقي که در ادامه سير واکنش هاي علمي، اجتماعي و سياسي سعي در حل و فصل تعارضات جدي حيات مدرن با محيط زيست دارد که از ابتدا ملتزم و مستخرج از ادبيات ديني اديان بزرگ جهاني نبوده است و شايد به همين سبب به کاربردن تعبيري همچون حقوق محيط زيست اسلامي عجيب بنمايد. مسأله اما از نقطه نظر اسلام که منصرف و بي توجه به هيچکدام از عرصه هاي حيات انساني نمي باشد، شکل ديگري پيدا مي کند، از سوي ديگر اسلام با مقيد نمودن انسان از ابتدا سعي در سامان دادن به رابطه اي متعادل و متکامل ميان انسان و محيط پيرامونش داشته است.

مقاله حاضر تلاشي اندک در جهت استخراج دست آوردهاي فقه شيعه در راستاي حفاظت از محيط زيست مي باشد. در ضمن اينکه نگارنده متوجه و معترف به اين مسأله نيز مي باشد که بررسي فقه شيعه و محيط زيست بدون در نظر گرفتن، اقتصاد، سياست، هنر و از همه مهم تر فلسفه اسلامي ابتر و ناقص است اما مجال حاضر را براي مقصود مذکور کافي نمي داند. در مقاله حاضر ذيل سه بخش به بررسي قواعد فقهي، نهادهاي فقهي و احکام فقهي در نسبت و با آثار محيط زيستي پرداخته شده و بررسي هاي حقوقي را به مجال ديگري واگذار نموده است
                                                               

جهانی شدن و منابع طبیعی تجدیدشونده

سده بیست و یک با پدیده جهانی شدن و تاثیرات همه‌جانبه آن، به خصوص مساله محیط زیست به عنوان یکی از مهم‌ترین این جنبه‌ها نشانه‌گذاری شده است. امروزه منابع طبیعی به عنوان میراث عمومی  بشر مورد توجه قرار گرفته و مشکلات آن به یکی از عمده‌ترین نگرانی‌های جهانی تبدیل شده است که خود را در قالب پیمان‌ها، برنامه‌ها، و جنبش‌هایی همچون پیمان کیوتو، برنامه زیست محیطی سازمان ملل، صلح سبز، و موسسه ناظران جهانی نشان می‌دهد.

با تخریب جنگل‌ها، کربن ذخیره شده در درختان آزاد می‌شود. سایر فعالیت‌ها نظیر پرورش دام و کشاورزی نیز باعث خروج متان، دی اکسید نیتروژن و گازهای گلخانه‌ای می‌شود و اگر وضع به همین شکل ادامه یابد میزان دی اکسید کربن که وارد اتمسفر می‌شود در طول قرن ۲۱ دو برابر خواهد شد. گرمای جهان در سال آینده افزایش می‌یابد که منجر به دفع برخی از گازهای گلخانه‌ای خواهد شد. فقط چگونگی تأثیر آن بر زندگی ما قابل پیش‌بینی نیست. زیرا تغییرات جوی سیستم پیچیده‌ای دارد. یک ویژگی اساسی مانند میانگین دمای جهانی اگر تغییر یابد پیامدهای غیرقابل پیش‌بینی در پی خواهد داشت. جمعیت جهان رو به رشد است و چنین امری مستقیماً می‌تواند به قحطی و سایر فجایع منجر شود. در هر حال، اگر عواقب مشکلات زیست محیطی نامشخص باشد، آیا باید اصل مشکل را نادیده انگاشت؟ یا اینکه عقل حکم می‌کند حرکتی انجام دهیم؟..........

ادامه نوشته

پیشگیری ، کنترل و مهار آتش سوزی در جنگل

در کشورهای درحال توسعه معمولا اولین بخشی که در مسیر توسعه لطمه می بیند محیط زیست طبیعی آن است که به سرعت دستخوش صدمات جبران ناپذیری می شود؛ اما توسعه ای که برپایه نابودی منابع باشددیری نمی پاید و به زودی تبعات ناگوار آن که از دست دادن ذخایر ارزشمند طبیعی است نمود پیدا می کند. این در حالی است که آمار تخریب محیط زیست در ایران بسیار نگران کننده و تکان دهنده است.

نبود استاندارد برای شاخص های تنوع زیستی

برای درک شرایط موجود بد نیست به این مثال ها توجه کنیم: شکار بی رویه به عنوان اولین عامل، ۹۱درصد مناطق تحت حفاظت ما را تهدید می کند، ۸۲درصد از مناطق حفاظت شده کشور با چرای بی رویه، ۷۹درصد با تبدیل اراضی و بوته کنی، ۵۵درصد با قطع اشجار روبه رو هستند و در بیش از نیمی از مناطق حفاظت شده عملیات جاده سازی انجام شده است.

بسیاری از صاحب نظران محیط زیست براین باورند که قوانین کشورما در زمینه محیط زیست، قوانین خوب و استانداردی است اما در زمینه اجرا با مشکلات متعددی مواجه هستیم......

ادامه نوشته

عدالت،حاکمیت وقانون راهبردی اساسی برای محیط زیست پایدار جهانی نگاه حقوقی ریو+20 به توسعه پایدار

ادامه نوشته

بررسی جایگاه اصل اقدامات احتیاطی در حقوق بین الملل محیط زیست با نگرشی بر حقوق ایران

Normal 0 false false false EN-US X-NONE AR-SA MicrosoftInternetExplorer4

در سالهای اخیر اصل جدیدی برای هدایت فعالیتهای بشر و جلوگیری از صدمه به محیط زیست و سلامت انسان در حقوق بین الملل محیط زیست پدیدار گشته که از آن به اصل اقدامات احتیاطی یاد می شود. به ویژه با پذیرش اعلامیه ریو در 1992 ، در کنفرانس ملل متحد راجع به محیط زیست و توسعه ، این اصل جایگاه مهم تری را بدست آورد. این پایان نامه نتیجه می گیرد که به منظور دستیابی به توسعه پایدار سیاستهای توسعه و حفاظت از محیط زیست باید براساس اصل اقدامات احتیاطی باشد و ارزیابی های زیست محیطی باید پیش بینی کننده ، و جلوگیری کننده با توجه به علل تخریب زیست محیطی باشد . دراصل پنجاهم قانون اساسی ایران و دیگر قوانین عادی نیز به این اصل با ذکر عباراتی چون ممنوع بودن برخی اعمال و فعالیتها اشاره شده که نشان از ضرورت بکارگیری اصل اقدامات احتیاطی در برنامه های توسعه و نیز حفاظت از محیط زیست در ایران می باشد. برای دانلود پایان نامه بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

مفهوم توسعه پایدار در حقوق بین‌الملل محیط زیست

در آستانه قرن بیست و یکم به نظر می رسد دنیا در تمام زمینه‌ها، تفکر و فلسفه پست مدرن را پذیرفته و شاید بهتر است بگوییم ناگزیر از پذیرفتن آن است . پست مدرنیسم یک طرز تفکر ذهنی، انتزاعی و مجرد نیست بلکه بیش از هر فلسفه‌ای، عملی و سازگار با معیارهای جهان امروز است . پست مدرنیسم جواب تمام مسائل انسان امروز را در خود دارد. اگر در یک تعریف ساده، پست مدرنیسم را بازگشت به ارزشها، فرهنگ ، روشها و نگرشهای گذشته، استخراج آن‌ها و سپس سازگار کردنشان با معیارهای زندگی مدرن امروز بدانیم، توسعه پایدار یک مفهوم پست مدرن است ، یعنی نوعی از توسعه که هماهنگ با فرهنگ ، نوع زندگی، نحوه تفکر، نظام اجتماعی و سایر خصوصیات یک جامعه است و ریشه در گذشته آن جامعه دارد. بدینسان، توسعه که یک مفهوم مدرن است با پایداری که یک ارزش تاریخی است ، پیوند زده می شود. با این پیش فرض ، توسعه پایدار در عرصه حقوق بین‌الملل جایگاهی ویژه پیدا می‌کند. تمام مشکلاتی که بر سر پذیرش مفهوم توسعه پایدار به عنوان یک اصل جهانشمول در جامعه بین‌المللی وجود دارد ناشی از این طرز تلقی است که توسعه پایدار را یک مفهوم پیش ساخته و الگویی واحد برای تمام کشورهایی می داند که به آن تن در می‌دهند، بدون توجه به اینکه اساسا چنین الگویی قابل اجرا در مناطق مختلف جهان هست یا نه؟ تمام بحثهای متوالی کشورها شمال و جنوب بر سر توسعه پایدار نیز ریشه در واحد شمردن مفهوم توسعه پایدار را دارد. در حالی که اگر توسعه پایدار را یک مفهوم پست مدرن بدانیم، برای پذیرش و اجرای آن در هر منطقه، ناگزیر باید به گذشته تاریخی، فرهنگی، اجتماعی و حتی اقتصادی همان منطقه رجوع کرد. به این ترتیب روشهای رسیدن توسعه پایدار در هر منطقه و حتی در هر کشوری از جهان متفاوت با دیگر مناطق و کشورها به دست می‌آید. شاید بتوان گفت بدون عدول از مؤلفه‌ها و اجرای اصلی سازنده توسعه پایدار، این اصطلاح به عنوان یک طرز تفکر و یک روش عملی، در هر مکانی از جهان تعریف خاص خود را دارد. بدینسان، آنچه در حیطه حقوق بین‌الملل باقی می ماند یک مفهوم بسیار کلی با عنوان توسعه پایدار است که به دلیل کلی بودن و قابلیت انطباق با شرایط اقلیمی و محلی به آسانی توسط دولتها قابل پذیرش است . طی مراحل عرفی شدن این مفهوم، از حال دکترین و تئوری در آمدن و تبدیل شدن به یک اصل کلی حقوق بین‌الملل نتیجه منطقی این فرض خواهد بود. فرضی که چندان دور از واقعیت نیست . واقعیتی که کم‌کم به سوی ایجاد رشته‌ای به نام حقوق بین‌الملل توسعه پایدار پیش می‌رود. فراموش نکنیم که به دلیل جهانی بودن بحران محیط زیست ، راه‌حل آن نیز باید جنبه جهانی و بین‌الملل داشته باشد و اگر توسعه پایدار را به عنوان تنها راه‌حل بحران جهانی محیط زیست بپذیرم، به این نتیجه خواهیم رسید که جامعه بین‌الملل ناگزیر از پذیرفتن توسعه پایدار به عنوان یک اصل است. برای دانلود پایان نامه بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

.

عنوان پایان نامه: حق بر محیط زیست و توسعه و ارتباط آنها (تضاد یا هماهنگی) در گروه حقوق دانشگاه شهید

عنوان پایان نامه: حق بر محیط زیست و توسعه و ارتباط آنها (تضاد یا هماهنگی) در گروه حقوق دانشگاه شهید بهشتی

  دانلود

دسترسی به عدالت زیست محیطی: کاوشی در نظریه سمت و طرح دعاوی منفعت عمومی در ایالات متحده آمریکا

این مقاله بر آن است تا با مطالعه ی نظام حقوقی ایالات متحده سمت را در ارتباط با شهروندان و نهادهای جامعه مدنی در طرح دعاوی منفعت عمومی در حوزه ی محیط زیست، نشان دهد. برای دانلود مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

اصول اخلاق زیستی

عنوان مقاله:

اصول اخلاق زیستی

نویسنده: مصطفی السان

منبع: تحقیقات حقوقی 1386 شماره 45

برای دانلود این مقاله اینجا کلیک نماید

دسترسی به عدالت زیست محیطی: کاوشی در نظریه سمت و طرح دعاوی منفعت عمومی در ایالات متحده آمریکا

عنوان مقاله:

دسترسی به عدالت زیست محیطی: کاوشی در نظریه سمت و طرح دعاوی منفعت عمومی در ایالات متحده آمریکا

                                                                   نویسنده:

                                                                   فرهاد جم

منبع: فصلنامه حقوق اساسی 1387 شماره 9

 

برای دانلود این مقاله  اینجا  کلیک نماید

بررسی ابعاد حقوق محیط زیست با تاکید بر جنبه های پیشگیری از آلودگی محیط زیست

نویسنده: سید روح الله قاسم زاده

برای دانلود این مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

حقوق افراد در مقابل آلودگی محیط زیست

نویسنده: محمود رایزن

برای دانلود این مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

تدابیر بین المللی حفاظت از محیط زیست در قبال آلودگی اتمی

نویسنده: منصوره حسینی

برای دانلود این مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

ملاحظات اخلاقی و حقوقی در کاربرد محصولات تراریخته با نگاهی به قانون ملی ایمنی زیستی

چکیده

 زمینه: از زمان پیدایش محصولات تراریخته، با وجود منافعی که برای کاربرد آنها تعریف شده است، همواره پرسشهایی جدی نیز در زمینه پیامدهای مصرف آنها برای سلامت اکوسیستم ها و انسان وجود داشته است. بر همین اساس، تولید، کاربرد و تجارت محصولات تراریخته دارای ابعاد گوناگون، پیچیده و گاه متناقضی است که همین امر موجب تدوین قوانین داخلی و معاهدات بین المللی مختلفی طی دو دهه گذشته در سطح جهان شده است.وش کار: روش کار: هدف از این پژوهش، بررسی ملاحظات اخلاقی و حقوقی در قوانین ایمنی زیستی در جهان، به ویژه قانون ملی ایمنی زیستی در ایران است. به همین منظور، با استفاده از داده های موجود، موارد فوق الذکر در قوانین کشورهای مختلف مورد مطالعه قرار گرفت.نتیجه گیری: در بسیاری از کشورهای جهان، نظیر کشورهای اتحادیه اروپا، ژاپن و مالزی، دستورالعمل هایی برای کاربرد و تجارت این محصولات تدوین شده و اعمال می شود.ابهامات فراوانی در مورد جنبه های اخلاقی کاربرد محصولات تراریخته از سوی برخی دانشمندان مطرح شده است که مهمترین آنها جواز تغییر ماهیت یک موجود زنده توسط انسان است. برای داوری در مورد اخلاقی بودن دست ورزی ژنها باید به تعدادی پرسش پاسخ داد. با وجودی که ایران هنوز به شکل رسمی جزء تولیدکنندگان این محصولات به شمار نمی رود، اما انتظار می رود طی چند سال آینده به تولیدکنندگان و مصرف کنندگان آن ملحق شود. با این حال، قانون ایمنی زیستی مصوب سال 1388 در ایران دارای نواقص حقوقی در زمینه ایجاد نظام حقوقی مدون و حاکم بر این محصولات است. قسمت عمده این ایرادات مربوط به مهمترین بحث یعنی لزوم قوانین مربوط به محصولات تراریخته و مسوولیت اشخاص خاطی است. عمده ترین ایراد قانون ایمنی زیستی ایران در مقایسه با قوانین بین المللی، بحث مسوولیت محض و شیوه جبران خسارات زیان دیده است که در قانون ایمنی زیستی ایران، گرایش به شیوه های مرسوم اثبات تقصیر در نظام مسوولیت مدنی دارد؛ در حالی که لزوم حمایت از زیان دیده در مقابل تولیدکنندگان و متصدیان که اغلب قدرت بیشتری در اختیار دارند و قادر به بیمه مسوولیت خود نیز می باشند، مبتنی ساختن خسارات بر مسوولیت محض را ضروری می نماید.

برای دانلود این مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

حاکمیت درمنابع طبیعی

برای دیدن متن اصلی این مقاله به ادامه مطلب رجوع کنید 

ادامه نوشته

مسئولیت ناشی از خسارت های زیست محیطی

چکیده

حق استفاده از محیط زیست سالم، یکی از حقوق بنیادین افراد محسوب می شود و نگهداری از آن تکلیف عمومی است. با وجود این، حقوق مسئولیت مدنی نیز نسبت به ادای چنین تکلیفی بیگانه نیست. قواعد سنتی مسئولیت مدنی در پاسخگویی به خسارت های زیست محیطی کارآمد نیست. به همین مناسبت، پارلمان و شورای اروپا در سال 2004 دستورالعملی درباره مسئولیت ناشی از تجاوز به محیط زیست، تصویب کرد که دولت ها ملزم هستند قواعد آمرانه آن را به قانون ملی خود وارد کنند. هدف اصلی در طراحی دستورالعمل، پیشگیری و جبران خسارت¬های زیست محیطی با رعایت «اصل آلوده کننده باید بپردازد»، است.

برای دانلود این مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

اصول اخلاق زیستی

نویسنده: مصطفی السان

برای دانلود این مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

بررسی تحولات مسئولیت بین المللی ناشی از خسارات زیست محیطی

نویسنده: لیلا رییسی.

برای دانلود این مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

اجرای عدالت درباره محیط زیست بین المللی؛ حقوق و راه حلها

چکیده

از هنگام انعقاد اعلامیه جهانی حقوق بشر در سال 1948 مواردی که به عنوان نقض حقوق اساسی بشر به رسمیت شناخته شده، توسعه چشم گیری پیدا کرده است. سه گروه سنتی جرایم علیه حقوق بشر در حقوق بین الملل عرفی ـ کشتار جمعی، جرایم جنگی و جنایات علیه بشریت ـ در روند توسعه خود بعضی دیگر از جرایم نظیر شکنجه، تجاوز جنسی گروهی و بیگاری کودکان را نیز دربرگرفته است.همچنین رابطه غیرقابل انکار حقوق محیط زیست با حقوق اساسی بشر بیش از گذشته مورد پذیرش واقع شده است. هرچند اعلامیه جهانی حقوق بشر صراحتاً به حقوق محیط زیست اشاره نمی کند معذلک امروزه حقوق محیط زیست که با حق حیات به عنوان مهم ترین قاعده آمره که در فقد آن اعمال هر حق دیگری غیرممکن است، درهم آمیخته و به تدریج به رسمیت شناخته شده است. علاوه بر این، آلودگی و تخریب طبیعت و اکوسیستم های زمین که نه تنها حق زندگی بسیاری از نوع بشر بلکه زندگی سایر انواع موجودات را تهدید می کند، به راحتی قابل انکار نیست. روند رو به افزایش نابودی جنگلهای استوایی، بیابانی شدن سریع قسمتهای بزرگی از قاره افریقا و آسیا، کاهش لایه اوزون، آلودگی آبهای زیرزمینی و دیگر منابع محیط زیستی به کرات و به طور مستند گزارش شده است. حتی با این که جامعه جهانی هرچند با تاخیر، تدابیری برای ممنوعیت استفاده از گاز سی.اف.سی. و نقل و انتقال و فروش مواد شیمیایی خطرناک اتخاذ نموده است، لکن هنوز نحوه جبران خسارات عظیم وارده بر محیط زیست روشن نیست. برای نمونه در لایه بسیار حساس اوزون که زمین را در برابر اشعه های ماورای بنفش محافظت می کند، شکافی ایجاد شده که ترمیم آن از عهده بشر خارج است. به همین نحو در حالی که استفاده از ماده سمی د.د.ت. در ایالات متحده از دهه 1970 ممنوع گردیده، مقادیر زیادی از این ماده هنوز در چرخه غذایی وجود دارد و صادرات مداوم آن به کشورهای کمتر توسعه یافته موجب تقویت مواد شیمیایی کشنده در چرخه غذایی شده است. این امر بویژه وقتی مصداق می یابد که میوه ها و دیگر محصولات گیاهی که در معرض د.د.ت. و سایر مواد شیمیایی به وسیله شرکتهای امریکایی در خارج قرار گرفته، بعدا وارد ایالات متحده شده و در نتیجه یک «چرخه سمی» را ایجاد می کند.

برای دانلود این مقاله بر روی لینک دانلود کلیک نمایید

دانلود

حق برخورداری از محیط زیست سالم در حقوق بین‌الملل

چکیده

طرح موضوع حق برخوردای از محیط زیست سالم واجد فواید نظری و عملی عدیده‌ای می‌باشد که به خوبی در روابط موجود میان محیط زیست و استقرار و تداوم حیات بشری بازنمایی می‌کند در این مختصر بر آن هستیم به نحوه نگرش جامعه بین‌المللی به محیط زیست و اقدامات انجام شده توسط کشورها و سازمانهای بین‌المللی در این عرصه بپردازیم و روابط بین حق بر محیط زیست و سایر ارزشهای انسانی و چگونگی حمایت از محیط زیست در مخاصمات مسلحانه را مورد بررسی قرار دهیم چه اینکه فرضیه یا به تعبیری دیگر طرح مساله در این تحقیق، بیان ماهیت و مقام و منزلت قواعد و هنجارهای زیست محیطی در جامعه بین‌المللی خواهد بود همچنین همانطور که می‌دانیم هر تحقیق عملی ابتدا با یک پیش فرض آغاز شده سپس آن فرضیه مورد آزمون قرار میگیرد و در خاتمه نتیجه‌ای بدنبال آن حاصل می‌آید این روند منطقی مساله در هر تحقیق علمی نیاز است ، چرا که اگر محقق بدان پشت کند نه تنها از سوی منتقدین نکته‌سنج بر او خرده گرفته می‌شود بلکه در رسیدن به هدف خویش ناکام خواهد ماند پس ، در این سیر طی دو قسمت که در قسمت اول به ویژگی‌های حق بر محیط زیست و در قسمت دوم به شناسایی و ضمانت اجرای حق بر محیط زیست خواهیم پرداخت

برای دانلود روی لینک زیر کلیک کنید

دانلود

بررسی جایگاه اصل اقدامات احتیاطی در حقوق بین الملل محیط زیست با نگرشی بر حقوق ایران

چکیده

در سالهای اخیر اصل جدیدی برای هدایت فعالیتهای بشر و جلوگیری از صدمه به محیط زیست و سلامت انسان در حقوق بین الملل محیط زیست پدیدار گشته که از آن به اصل اقدامات احتیاطی یاد می شود. به ویژه با پذیرش اعلامیه ریو در 1992 ، در کنفرانس ملل متحد راجع به محیط زیست و توسعه ، این اصل جایگاه مهم تری را بدست آورد. این پایان نامه نتیجه می گیرد که به منظور دستیابی به توسعه پایدار سیاستهای توسعه و حفاظت از محیط زیست باید براساس اصل اقدامات احتیاطی باشد و ارزیابی های زیست محیطی باید پیش بینی کننده ، و جلوگیری کننده با توجه به علل تخریب زیست محیطی باشد . دراصل پنجاهم قانون اساسی ایران و دیگر قوانین عادی نیز به این اصل با ذکر عباراتی چون ممنوع بودن برخی اعمال و فعالیتها اشاره شده که نشان از ضرورت بکارگیری اصل اقدامات احتیاطی در برنامه های توسعه و نیز حفاظت از محیط زیست در ایران می باشد.

برای دانلود روی لینک زیر کلیک کنید

دانلود